Donderdag, 8 mei 2025. GELUK
Geluk, in een tijd van complexiteit, chaos en onzekerheid, wat een thema!
Geluk, wat jou dient en vervult, op een dieper niveau dan voorwaardelijk geluk (zie tekst), maakt vooral dat jouw energie ook je omgeving en de mensen om je heen bereikt. En dan als een olievlek uitspreidt, wat naar mijn idee de wereld ook een beetje beter maakt.
Er is niets egoïstisch aan om te gaan voor en te leren een tevreden mens te worden en te zijn.
Het is de enige plek waar de bron ontspringt, in jou!
2 SOORTEN GELUK
Eigenlijk zijn er 2 soorten geluk. Voorwaardelijk geluk, waarbij geluk sterk af hangt van de omstandigheden. Je hebt je droompartner, kinderen, een huis of werk wat ideaal is. En daar is niks mis mee. Tot op bepaalde hoogte is dit ook cruciaal om onvoorwaardelijker geluk te kunnen voelen. Als we niet genoeg geld hebben voor ons dagelijks leven, of door een ziekte ons lijf steeds pijn doet, is er vooral overleving.
En zelfs dan, waar mensen arm zijn, zie je vaak dat mensen kunnen genieten of zelfs meer dan in een rijk land vol welvaart. Misschien verwachten zij ook minder, omdat de lat van hun verwachtingen minder hoog ligt.
De bekende psychiater Erik de Wachter beschrijft het zo mooi in zijn artikelen. Het geluk is een norm geworden, waardoor we voelen dat we falen als we (tijdelijk) minder gelukkig zijn.
Die norm maakt, dat mensen niet aanvaarden dat pijn, angst, verdriet etc. net zo’n belangrijk deel uitmaken van ons leven. Zonder pijn geen vreugde.
En voor veel mensen is geluk kunnen ervaren door de zwaarte van hun problematiek simpelweg geen optie. Dat de potentie in ieder zit, maar niet door iedereen geleefd kan worden, is nooit iemands eigen schuld. Hoe verdrietig dat ook is, het is realiteit.
Het voorwaardelijke geluk maakt dat dit maar tijdelijk geluk geeft (nieuwe auto, verliefdheid), in het besef dat je het kan kwijtraken. Verder neigt je het vast te moeten houden (want het kan elk moment weg gaan). Je snapt het al, dat dit niet echt duurzaam is.
Er bestaat ook onvoorwaardelijk geluk. Het kunnen genieten van de kleine dingen in het leven. Mensen die de capaciteit hebben om dankbaar te kunnen zijn, voor alles wat er is i.p.v. alles wat er ‘zou moeten zijn’, zijn simpelweg gelukkiger. Het glas is halfvol i.p.v. halfleeg.
Deze mensen leven meer in het hier en nu.
Dit geluk komt niet door wat je hebt, maar door wat jij bent en hoe jij in de wereld staat (je innerlijke houding).
Voor dit geluk is veerkracht, meegaan met de stroom van het leven, het leven en jezelf vertrouwen, een ‘must’.
Dit geluk ademt meer in de sfeer van een ’tevredenheid’, als innerlijke basishouding. Zelfs, als het leven niet mee zit.
Daarin zit ook het besef dat het leven eindig is en dat het niet rechtvaardig is, of eerlijk of ideaal. Je daarmee (leren) verzoenen is belangrijk. Niet als berusting, maar als aanvaarding van de realiteit (niet als hoe jij vindt dat het zou moeten zijn). Zeker in deze tijd..
ERVAREN VAN GELUK
Hoeveel geluk je kan ervaren, hangt veel af van je achtergrond. Hoe was de sfeer thuis, tussen je ouders? Hoe gelukkig waren zij, met elkaar en in zichzelf? In welke omgeving, in welke land ben je geboren? Waren de omstandigheden gunstig, in elke zin?
Een kind kan en mag niet gelukkiger zijn dan het gezin van herkomst, laat staan dat het weet heeft van dat ‘gelukkig(er) zijn’ bestaat. Zelfs als het kind bij leeftijdsgenootjes ziet dat het plezieriger is thuis, of liefdevoller, dan nog blijft het loyaal (in zichzelf) aan het gezin waar het vandaan komt. Geluk voelen of het opzoeken blijft beladen met schuld, schaamte, twijfel, angst of ongeloof en wantrouwen.
Voor veel mensen staat overleven zo op de voorgrond, dat het niet eens op de agenda staat.
En als het wel online komt, dan is er eerst die ‘survival guilt’; waarom ik en zij niet?
Regelmatig stel ik mijn cliënten de vraag; ‘Mag je gelukkiger zijn dan je ouders?’. Het wordt meestal even stil hierna. Loyaliteit zorgt er voor dat je als kind dichtbij je ouders (en/of je verzorgers, je omgeving) blijft -en waar zij zijn in hun staat van bewustzijn-, en dat is voor je overleving het beste wat je kan doen. Je bent hulpeloos en zo klein nog, volledig afhankelijk daarvan.
Ook al voelt dit later als een last, het blijft vertrouwd daarin terug te veren. Elke keer als je verder van je gezinssysteem ‘af groeit’, is dit spannend en roept dit weerstand op (en jonge kinddelen).
Het hoort echter bij het proces van emotioneel volwassen worden. Je blijft hun kind, maar bent inmiddels een volwassen mens. Een volwassen mens heeft mensen nodig, maar wél echt anders dan een kind nodig zou hebben.
Het is wijs ook systemisch te onderzoeken wat je plek, je rol, je verstrikkingen zijn in je gezin van herkomst, die je onherroepelijk herhaalt. Die zitten diep, en deze vrijmaken en bewustwording maakt dat je vrijer in je levenspad komt te staan. In systemisch werk noemen ze dit ook wel ‘je eigen geluk en leven aannemen’ i.p.v. deze in dienst stellen van de balans van het oude gezinsevenwicht. Je loyaliteit draait naar jezelf op de 1e plaats, en dit verandert alles!
EMOTIONEEL OPGROEIEN
In dit individuatie proces word je uitgedaagd de pionier van je eigen leven te worden, met hopelijk steun van vrienden, familie, een therapeut of coach. Immers, je hebt geen voorgeleefd voorbeeld. Je koestert mooie idealen (lees; fantasieën) waarvan je denkt dat deze je gelukkig maken. Je weet hierin ook niet zo goed wie je bent (alleen die je bent geworden).
Je weet globaal misschien wat je behoeftes zijn en jouw sleutels tot ‘geluk en tevredenheid’. Of je spiegelt je aan anderen, aan social media en gelooft dat de beelden die je daar ziet, jou ook geluk kunnen geven.
Je balans en geluk is ook niet iets statisch en verandert steeds weer, door je eigen groei of door wat het leven je geeft.
Dat maakt het niet gemakkelijker. Het is niet klaar, af, ik weet het nu wel-houding.
Verder zorgt te veel overleving dat je vast zit in vecht, vlucht en bevries responses. Die kapen je gedragingen voor dit doel, waardoor je minder ruimte ervaart voor je geluk. Om te weten wat je wilt en je hart te durven vertrouwen in de verlangens die het elke dag opwerpt. Om geluk te kunnen ervaren is een mate van ontspanning nodig.
ONDERZOEKSVRAGEN
Het vergt zelfreflectie en meer bewustzijn, jouw geluk te leren ontdekken.
Wat zijn mijn barrières, mijn imprints (o.a. oude overtuigingen over mezelf of over geluk) die ik koester, mijn mogelijkheden en beperkingen? Wie ben ik, of juist niet, wat is goed voor mij en wat niet, waar hou ik van of juist niet? En durf ik de weg, die alleen stap voor stap gelopen kan worden, te vertrouwen en te volgen. Durf ik te falen, te experimenteren, te vertrouwen op mezelf, anderen, de toekomst?
Heb ik veel controle nodig, of durf ik te ontspannen en de teugels van controle wat te laten vieren?
Waar heb ik dat te oefenen en te leren, en waar heb ik juist de regie te leren nemen?
Wat heb ik in mijn mars? Wat voor feedback krijg ik van anderen over mijn talenten, kwaliteiten en potentie? Geloof ik dat? Leef ik dat? En dat waar ik goed in ben, word ik daar überhaupt blij van?
Durf je een individuele weg in te slaan uit je comfortzone, of volg je de groep, anderen, je veilige basis?
Er zijn nog veel vragen die ik zou kunnen stellen, op een gelaagd niveau van je bewustzijn, die allemaal van belang zijn in het zelfonderzoek naar jouw vervulling.
VEILIGHEID & UITDAGING
Om een tevreden mens te leren zijn, hebben we ook (gezond) te leren bewegen tussen je behoefte aan veiligheid en je behoefte aan uitdaging. Klampen we ons vast aan veiligheid, of gaan we uitdagingen wel aan, maar gunnen of geven we onszelf daar weinig steun in of tijd.
Deze beweging hand in hand laten gaan, afgesteld op wie we zijn en waar we zijn op dat moment (zoals levensfase, bij ziekte of in een nieuwe relatie), is al een hele kunst.
Stel dat je alleen een pelgrimage wilt lopen in een ver land. Het mag spannend zijn, of is het voor jou té spannend? En zo ja, misschien met steun van anderen, goede voorbereiding en wat handvatten voor het geval het fout gaat lukt het wel. Mensen, die het veel alleen hebben moeten uitzoeken, zijn vaker flinker en groter dan goed voor ze is in het dagelijkse leven. Mensen die overbeschermd waren in hun jeugd, klein gehouden, herhalen dit omdat ze zichzelf niet hebben leren vertrouwen in hun capaciteiten. Ze houden hun leven bijvoorbeeld ‘klein en overzichtelijk’.
Zo gooide ik mezelf vaak voor de leeuwen bij een uitdaging, zoals reisleider worden in een vreemd land met alleen een draaiboek en een busje ter beschikking. Ik zou en moest het leren! Van waar ik nu ben, had ik mezelf veel meer steun, zachtheid en tussenstappen gegund. Dat had me een hoop stress gescheeld en veel meer plezier gegeven.
RELATIE MET JEZELF
Die innerlijke houding die je ontvankelijker maakt om tevreden te kunnen zijn, een open hart, ontwikkelt zich in relatie tot jezelf. Niemand krijgt automatisch een relatie met zichzelf, die rond, af en rijk is. We kunnen wel allemaal steeds verder toe groeien naar een mildere, meer liefdevolle, krachtigere relatie met onszelf, waardoor ook onze relatie naar en met anderen verandert.
Liefdevolle verbindingen kunnen aangaan geven een diep gevoel van ‘belonging’ en vervulling.
En als we steeds meer de natuurlijke essentie in onszelf laten rijpen, verandert uiteindelijk elk wereldbeeld. Elke verandering in jezelf ga je terugzien in de wereld om je heen. Omdat je anders kijkt, maar ook omdat het energetisch andere dingen naar je toe trekt.
Alle mensen, die ‘verwezenlijk je dromen’ prediken zeggen het ook; als je iets wilt of verlangt, wordt het dan eerst zelf.
Wil je een partner, word die partner die je zou willen. Wil je meer geld, leer geloven in overvloed en denken vanuit innerlijke rijkdom. Makkelijker gezegd dan gedaan, en ook voer voor het superego.
Als iets me niet lukt, is het dus mijn eigen schuld. AU.
Zo simpel en makkelijk is het niet.
Geluk is een staat van tevredenheid, die komt en gaat, maar in de basis kan groeien. Zelfs als de omstandigheden slechter zijn, kunnen er lichtpuntjes gezien en waargenomen worden. En soms ook niet. Maar geluk kan altijd weer terugkeren, ook na jaren van rouw en verlies.
Het is een levenskunst, die je kunt leren, maar van waar je nooit weet wat voor jou haalbaar is. Het vergt (zelf)liefde, steun, moed, vertrouwen, nieuwsgierigheid en bewustzijn de ingrediënten te zien en herkennen die voor jou hierin jouw sleutels zijn tot meer vervulling en zingeving.
Geluk kun je hebben,
En sommige beweren..
Geluk kun je manifesteren.
Maar vooralsnog geloof ik vooral,
Dat je geluk een stukje ‘moet’ leren.
Er zijn natuurtalenten,
die lijken geboren voor het geluk
Maken zich om ‘niks nie’ zo druk
Wat anderen denken,
het geeft ze geen fuck!
Er zijn er die het leren bereiken,
met bloed, zweet en tranen.
Ze weten niet van wijken.
Het geluk lijkt soms onder de zwaarte
van zichzelf te bezwijken.
Maar met momenten kunnen ze het geluk,
toch in de ogen kijken.
Geluk kun je hebben,
je kunt het niet forceren.
Geluk is pas gelukt,
als je het kleine leert eren.
Je daagt geluk uit met komen,
als je je hart durft te volgen in zijn/haar dromen!
Een tevreden lentegroet,
José